Voetbal is Oorlog. oftewel hoe ik sneuvelde in een oorlogsfilm.
Voetbal is Oorlog.
Wat hebben Billy Bob Thornton (zanger en acteur) en Ik gemeen?
Ik wilde dat ik kon zeggen dat we allebei een relatie hebben gehad met Angelina Jolie maar zover heb ik het niet geschopt. Wat we wel gemeen hebben is dat we beide in een Oorlogsfilm gesneuveld zijn. Als voice-over dan wel te verstaan.
Billy Bob Thornton was de voice-over in het bijna drie uur durende oorlogsdrama “the Thin red Line” van regisseur Terrence Malick. En ik heb de voice-over mogen doen in de voetbaldocumentaire “Voetbal is Oorlog” over de strijd van het Groesbeekse Achilles 29 in de jupilerleaugue 16/17.
Ergens midden maart kreeg ik een telefoontje of ik auditie wilde doen als voice-over in een documentaire. Ze zochten een rustige donkere kalme stem die ook in het Groesbeeks dialect kon spreken. Dat kan ik wel. Het bleek te gaan om een film van documentairemaker Hans Heijnen. Toen ik hem online uitcheckte bleek ik toch enkele van zijn documentaire gezien te hebben. Hij heeft in het verleden prachtige inkijkjes gemaakt in dorpse leefgemeenschappen zoals : “de bokken en geiten in Thorn”, “Lee Towers, de voice of Rotterdam, het geheim van Ossenisse, Rex Gildo en de dood van een schlagerzanger” Meedrere gouden kalveren staan bij hem op de schouw te glinsteren. Dus geen pannekoek. Ik zag ook dat hij bij die films vaker gebruik maakte van een Voice-over in het lokale dialect. Na eerst een A4 tje ingesproken te hebben kreeg ik begin Mei de vraag of ik de hele film in wilde spreken. Nou heb ik vaker voor een microfoon gestaan als voice-over of als presentator dus leek me dit weer een mooie uitdaging, dus dat wilde ik wel.
Na eerst nog een ongemonteerde ruwe lange versie bekeken te hebben werd twee dagen later een inmiddels ingekorte versie van “Gruusbeks” voorzien. Maar dan wel in een aangepast “Gruusbeks” zodat het in Friesland, Zeeland en Noord-Holland ook nog begrijpelijk was en zonder ondertiteling uitgezonden kon worden.
Wat mij opviel tijdens dat proces was de professionaliteit en precisie waarmee Hans en zijn editor Ozan Olcay de zaak aanpakten. Dikke klappers met uitgeschreven scenes, tot op de seconde nauwkeurig lagen op de tafel. Een compleet uitgewerkt script met daarin exact aangegeven welk de regels voor de Voice-over waren, en die stonden niet ter discussie. Kortom oplezen met een beetje gevoel en vaak ook op verschillende manieren. De ene keer wat sneller de andere keer wat langzamer. Passend bij de look en feel van de scene op dat moment. Op mijn tekstuele creativiteit werd verder geen beroep gedaan.
De inmiddels ingekorte en door mij ingesproken film moest nog ter goedkeuring door een aantal hotshots in Amsterdam bekeken worden. Als die dit eindproduct zagen zitten zou mijn naam op een eerste Hollywoordblockbuster een feit zijn.
Echter…Waar Terrence Malick, Billy Bob Thornton liet sneuvelen om creatieve redenenen viel voor mij in Amsterdam de droom in duigen bij de producentscreening. Men achtte dat het Groesbeeks Dialect teveel af zou leiden van het verhaal doordat men vermoedde die persoon bij een van beide partijen zou behoren (Treffers-Achilles 29). Een probleem dat men in Groesbeek zeker niet zouden hebben gekend. Persoonlijk zijn mij alle 6 clubs in Groesbeek me even lief. Ik kon echter die redenering wel volgen. Het eindproduct is ook veel te mooi om dat risico te nemen. terechte keuze dus. Huub Stapel heeft het alsnog in “normaal” Nederlands overnieuw gedaan.
Nu over die documentaire: Wat een geweldig document heeft Hans Heijnen hier gemaakt. Op een mooie integere en spannende wijze legt hij vast hoe voetbal in de Groesbeekse gemeenschap geworteld is. Hij start zijn film op een moment dat er wat jaloezie is op de positie van Achilles 29 binnen Groesbeek maar beland uiteindelijk in een verhaal waarin Achilles 29 niet alleen strijdt voor klassebehoud maar misschien wel veel meer. Als een fly on the wall is hij aanwezig bij allerlei belangrijke momenten in dat oh zo cruiciale jaar. Meerdere Groesbeekse coryfeen geven hun kijk op wat er zich op dat moment af speelde. Hoe kan het dat er in Groesbeek maar liefst 6 voetbalclubs zijn? In dit epos wordt duidelijk dat het fanatisme, onvoorwaardelijke clubliefde, grote ego’s en de wil om altijd te willen winnen van sommige mensen hier verantwoordelijk voor is. Nergens wijst hij met een beschuldigende vinger maar laat de feiten en de mensen voor zich spreken.
Ik heb dus het voorrecht gehad om de film al te mogen zien en kan hem van ganser harte aan bevelen. Voor welke voetbalclub je ook bent.
Het bestuur van Achilles 29 verdient een compliment dat ze hem de kans hebben gegeven dit spannende jaar vast te leggen. De sportieve uitkomst hadden ze waarschijnlijk anders gezien maar deze film is dusdanig mooi opgebouwd dat men zelfs een traan voelt opkomen op sommige belangrijke momenten. Het is een achtbaanrit waarin Achilles ’29 zich momenteel nog steeds bevindt. De toekomst zal uitwijzen of Achilles weer de weg omhoog vindt of dat er weer een looping op de loer ligt. Deze soap is nog lang niet afgelopen. De docu is echter wel klaar.
Wat mij betreft is dit een gouden kalf winnaar (al vind ik “terug noar ut zuuje” ook geweldig mooi)
Ik zou zeggen ga kijken en vorm je eigen mening.
De film gaat op vrijdag 28 september tijdens het filmfestival in Utrecht in première en kent in die week daarna nog een paar vertoningen.
In december of januari zal die op NPO2 uitgezonden worden.
Gelukkig heb ik wel kaartjes voor de première dat dan weer wel.
Kaarten op www.filmfestival.nl
Er is vandaag een teaser geplaats op YouTube daarin blijkt maar eens te meer dat er een hoop emotie in voetbal zit. Alleen dat gegeven maakt het een onvergetelijke docu.
